Ocena psychologiczna dzieci z torbielą przegrody przeźroczystej. Wyniki wstępne
Psychological evaluation in children with a cavum of the septum pellucidum. Preliminary data
Marek Kaciński, Barbara Prajsner, Alicja Kubik
Klinika Neurologii Dziecięcej CM UJ
Neurol Dziec 2002; 11, 22: 41-48
STRESZCZENIE
Wstęp: Celem badań było ustalenie, w jakim zakresie obecność przetrwałej torbieli przegrody przeźroczystej (tpp) u dzieci wpływa na rozwój poszczególnych zdolności poznawczych oraz na ich funkcjonowanie emocjonalno-społeczne. Materiał i metody: Zbadano 34 dzieci z tpp, w tym 15 chłopców i 19 dziewcząt, w wieku od 2 miesięcy do14 lat oraz 25 odpowiednio dobranych dzieci bez tpp, z prawidłowym rozwojem intelektualnym. Dzieci podzielono na trzy grupy wiekowe: poniżej 2 lat, 2-6 lat i 7-14 lat. Zastosowano skale oceny ogólnego poziomu rozwoju umysłowego Psyche Cattell, Terman- Merrill i D. Wechslera (WISC-R). Poza nimi także testy oraz próby do oceny funkcji poznawczych i motorycznych: Bender-Koppitz, Benton, R. Zazzo, M. Stambak, H. Spionek i Test Sprawności Językowej. Dodatkowo wykonano badanie lateralizacji czynności ruchowych dzieci oraz przeprowadzono wywiad z ich rodzicami. Analizę statystyczną wykonano testem chi kwadrat i testem dokładnym Fishera. W grupie dzieci z tpp upośledzenie umysłowe rozpoznano u 3/7 (42%) badanych do lat 2, u 4/12 (33%) w wieku 2-6 lat oraz u 1/15 (7%) w wieku 7-14 lat. Dysharmonię rozwoju psychoruchowego stwierdzono u połowy (17/34) dzieci z tpp i 32% z grupy kontrolnej. U dzieci z tpp do 2 lat stwierdzono częstsze występowanie opóźnienia rozwoju mowy czynnej i wieku społecznego. Wyniki: W grupie 2-6 lat istotne większa liczba opóźnień dotyczyła rozwoju koordynacji wzrokowo-ruchowej i mowy czynnej. W grupie dzieci z tpp 7-14 lat istotnie niższe wyniki wystąpiły w zakresie spostrzegania złożonego materiału wzrokowego, tempa uczenia się wzrokowo-ruchowego i sprawności manualnej niż w grupie kontrolnej. Wnioski: Stwierdzenie tpp u dzieci jest wskazaniem do wykonania szczegółowego i możliwie wczesnego badania psychologicznego, za czym przemawiają występujące u nich zarówno wybiórcze deficyty funkcji poznawczych i procesów wykonawczych, jak też istotne zaburzenia rozwoju wszystkich tych funkcji u części dzieci z tpp i globalnym opóźnieniem rozwoju umysłowego. Wyniki tego badania mogą być wskazaniem do podjęcia terapii kompensacyjno-wychowawczej u dzieci z tpp.
Słowa kluczowe: torbiel przegrody przeźroczystej, rozwój psychoruchowy, wybiórcze deficyty rozwojowe, badanie psychologiczne.
ABSTRACT
In infants infected with neurotropic HCMV virus at the end of fetal and in perinatal
period, who are asymptomatic at birth, incubation period of the virus(20-60 days) may be
equal to the time of the first dose of DTwP and Polio vaccination. Aim: evaluation of seizure
in infants with probably congenital cytomegalovirus infection who were vaccinated DTwP
and OPV. Material and methods: 18 infants (at the age 2 to 13 months) with confirmed
beyond neonatal period cytomegalovirus infection treated in Infant Clinic, The Children's
Memorial Heath Institute from 1 st January 1995 to 31 st May 2001. Group I: 10 infants (8 female,
2 male) classified as healthy before DTwP and Polio vaccination who develop seizures in 12
hours to 10 days after vaccination. Group II: 8 infants (7 male and 1 female) with epilepsy
caused by cytomegalovirus infection who received at least one dose of DTwP and Polio
vaccine. Cytomegalovirus infection was diagnosed on the basis of positive serological results of Elisa test and additionally by detection of virus DNA HCMV (PCR qualitative methods)
in cerebrospinal fluid, blood and urine. Other TORCH infections were excluded. Neuroimaging, metabolic and electroencephalografic examinations were performed. Psychomotor development and seizure control were observed (mean observation period 3 years and 2
months). Chi 2 test results analysis was done.
Results: In 8 infants seizures occurred after dose I of vaccine, in 1 patient infantile spasms
were observed at the 3 rd day after dose II. One 6 months old female had infantile spasms 12
hours after dose III of vaccine.In two 6 weeks old infants 3 and 7 days after dose I status
epilepticus of generalized seizures was present. In a 9 weeks old infant 7 days after dose I of
vaccine fever, consciousness disturbances and hepatitis were stated. In 3 infants spasms
were not recognized and 3 doses of vaccine were injected. In 5 infants intensive seizures
were observed a few months after vaccination. There were not statistically significant differences in the number of infants in both groups, frequency of HCMV neuroinfection, infantile spasms, number of patients treated with ganciclovir and duration of antiviral treatment period. In infants from group I, who received antiviral treatment in the first 6 months of life, seizure
control, neurological state and psychomotor development were significantly better in comparison to the infants from group II who were treated at the end of 1 st year of life. Conclusions: In infants suspected for cytomegalovirus infection DTwP and Polio vaccinations are
contraindicated periodically and possibly for short. Diagnostic examinations for exclusion or
confirmation of HCMV and eventually therapy were required. Using an antiviral treatment in
children with HCMV infection, who have been vaccinated DTwP and Polio before establishing the diagnosis, improves prognosis even in cases of status epilepticus. Late recognition
of HCMV and DTwP, Polio vaccinations performed in infants with active cytomegalovirus infection can worsen their neurological state and prognosis. DTaP, IPV and/or OPV vaccinations are indicated for cytomegalovirus infected infants, in which infection is chronic and
without clinical signs and symptoms.
Key words: cavum septi pellucidi, psychomotor development, selective developmental deficits, psychological examination