Akupunktura w leczeniu dzieci z przewlekłym bólem głowy typu
napięciowego
Acupuncture in the treatment of children with chronic type of tension headache
Janusz Wendorff1,3, Piotr Woźniak2, Paweł Półrola3
1Klinika Neurologii Instytutu „Centrum Zdrowia Matki Polki” w Łodzi
2Specjalistyczna Przychodnia Położnictwa i Ginekologii Instytutu CZMP
3Uniwersytet im. Jana Kochanowskiego w Kielcach
Neurol Dziec 2009; 18, 36: 37-40
STRESZCZENIE
Akupunktura w zachodniej medycynie jest stosowana w bólach
głowy u dorosłych od kilkudziesięciu lat. Jest ona skuteczną
formą terapii w migrenie i w bólach głowy typu napięciowego.
Zainteresowanie akupunkturą w leczeniu bólów głowy u dzieci
znacznie wzrosło w ostatniej dekadzie, zwłaszcza jako terapia
migreny. Celem pracy było przedstawienie skuteczności,
tolerancji zabiegów i ewentualnych zdarzeń niepożądanych w
leczeniu przewlekłych napięciowych bólach głowy u dzieci.
Materiał i metody. Przebadano 15 dzieci w wieku 10–15 lat
z przewlekłymi napięciowymi bólami głowy, u których zastosowano
6-tygodniową terapię akupunkturą (12 zabiegów). Jako
ocenę zastosowano wizualną skalę oceny bólu na początku, po
ukończeniu terapii i w trzy miesiące po tym okresie. Wyniki
opracowano testem Wilcoxona. Ocena wizualnej skali bólu
zmniejszyła się znamiennie po 12 zabiegach (p<0,01) i poprawa
ta utrzymywała się co najmniej przez trzy miesięcy po zakończeniu
terapii (p<0,01). Wnioski. Akupunktura jest skutecznym
i bezpiecznym sposobem leczenia przewlekłych napięciowych
bólów głowy u dzieci, poprawa utrzymuje się co najmniej trzy
miesiące po zakończeniu terapii, metoda ta powinna być szerzej
stosowana u dzieci.
Słowa kluczowe: dzieci, przewlekłe napięciowe bóle głowy,
akupunktura, skuteczność, czas trwania poprawy
ABSTRACT
Acupuncture has been applied in Western medicine in headaches
in adults for several dozen of years. It is an effective form
of therapy in migraine as well as in tension headaches type.
The interest in acupuncture in the treatment for headaches in
children has increased significantly in the last decade, particularly
as migraine therapy. The aim of the study was to present
the effectiveness, tolerance of procedures and possible adverse
effects in the treatment of chronic tension-type headaches in
children. Material and methods. The study involved 15 children,
aged 10-15 with chronic tension headaches, to whom a
6-week acupuncture therapy (12 sessions) was applied. Visual
scale for pain evaluation was used at the beginning, after the
completion of the therapy and 3 months afterwards. Results.
The results were worked out with Wilson’s test. The visual scale
of pain decreased significantly after 12 sessions (p<0.01) and
this improvement was maintained for at least 3 months after
the therapy completion (p<0.01). Conclusions. Acupuncture
is an effective and safe method of treatment for chronic tension-
type headaches in children. Improvement is maintained for
at least 3 months after the therapy completion. This method
should be more widely applied in children.
Key words: children, chronic tension headache, acupuncture,
effectiveness, improvement duration
PIŚMIENNICTWO
[1]
Evans R.W.: Patient resources. Educational materials, alternative
treatments. [w:] Handbook of headache, Evans R.W., Mathew N.T.,
[red.] Lippincott Williams and Williams, Philadelphia 2005.
[2]
Wielka J., Durko A., Klimek A. et al: Zastosowanie akupunktury w
leczeniu różnych postaci bólów głowy. II i III Sympozjum „Migrena i
pokrewne bóle głowy” Prusiński A. [red.] ŁDA, Łódź 1980; 89-91.
[3]
Carlsson J., Fahlkranz A., Augustinsson L.E.: Muscule tenderness in
tension headache treated with acupuncture and physiotherapy. Cephalia
1990;10:131-141.
[4]
Gottschling S., Meyer S., Gribova I. et al: Laser acupuncture in children
with headache: a double-blind, randomized, bicenter, placebo-controlled
trial. Pain 2008;137:405-412.
[5]
Kemper K.J., Sarah R., Silver-Highfield E. et al: On pins and
needles? Pediatric pain patients’ experience with acupuncture.
Pediatrics 2000;105:941-947.
[6]
Headache Classification Subcommittee of the International Classification
of headache disorders. Cephalgia 2004;24 (supl.1):1-160.
[7]
Martelletti P.S., Stirparo P.S., Giacorazzo M.: Proinflamatory cytokines in
cervicogenic headache Funct Neurol 1999;14:159-162.
[8]
Jeong J., Hong-H., Nam Y.Ch. et al: The effect of acupuncture on
proinflammatory cytokine procuction in patients with chronic headache:
A preliminary raport A.J.Ch.M. 2003;31:945-954.
[9]
Duncan B., Barton L., Edmonds D. et al: Parental perception of the
therapeutic effect from osteopathic manipulation or acupuncture in
children with cerebral palsy. Clin Ped 2004;43:349-353.
[10]
Yamashita H., Tsukayama H., Hori N. et al: Incidence of adverse reactions
associated with acupuncture. Journal of Alternative and Complementary
Medicine (New York) 2000;6:345-350.
[11]
Pilarska E., Olszewska A.: Temperament traits of children with episodic
tension-type headaches. EJPN 2009;13:327-331.
Scholar Google
PubMed