Vol. 30-31/2021-2022 Nr 60
okładka czasopisma Child Neurology
powiększenie okładki
Journal Info

CHILD NEUROLOGY

Journal of the Polish Society of Child Neurologists

PL ISSN 1230-3690
e-ISSN 2451-1897
DOI 10.20966
Semiannual


Powrót

Aspekty kliniczne zwalczania spastyczności


Clinical aspects of spasticity treatment




Klinika Neurologii i Rehabilitacji Dziecięcej Uniwersyteckiego Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Białymstoku

Neurol Dziec 2009; 18, 36: 47-57
Full text PDF Aspekty kliniczne zwalczania spastyczności



STRESZCZENIE
Spastyczność jest jednym z objawów deficytów ruchowych w uszkodzeniach górnego neuronu ruchowego. Obserwuje się ją u chorych po udarach lub urazach mózgu, w stwardnieniu rozsianym, u dzieci z porażeniem mózgowym, poza tym w chorobach, guzach i urazach rdzenia kręgowego. Wobec niekorzystnych skutków funkcjonalnych spastyczności często konieczne jest podejmowanie działań terapeutycznych, zmierzających do jej zmniejszenia lub eliminacji. Celem pracy jest podsumowanie wiedzy na temat fizjologicznej regulacji napięcia mięśniowego i patomechanizmów prowadzących do powstawania spastyczności oraz współczesnych poglądów dotyczących metod diagnostyki i leczenia. Omówiono wskazania do wprowadzenia poszczególnych metod leczniczych oraz ich miejsce w całościowym procesie terapeutycznym.

Słowa kluczowe: spastyczność, regulacja napięcia mięśniowego, rehabilitacja


ABSTRACT
Spasticity is one of the most common features of the motor deficits associated with the upper motor neuron syndrome. It may occur in patients with stroke or brain injury, multiple sclerosis, cerebral palsy, spinal cord diseases, tumors or injuries. Due to disadvantageous functional effects of spasticity some therapeutic procedures for reducing or eliminating it are often necessary. The aim of the study is to present the overview of current knowledge about physiological muscle tone regulation, symptoms and pathways of spasticity and the currently accepted clinical registration and management techniques. The indications of the available treatments are discussed, along with their place in the overall management of the patients.

Key words: spasticity, muscle tone regulation, rehabilitation


PIŚMIENNICTWO
[1] 
Barnes M.P..: An overview of the clinical management of spasticity. In: Barnes M.P., Johnson GR (eds). Upper motor syndrome and spasticity: Clinical management and neurophysiology. Cambridge University Press, 2001; 1-11.
[2] 
Konturek S.: Fizjologia człowieka. T. IV. Neurofizjologia. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1998.
[3] 
Traczyk W.Z.: Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, 2000.
[4] 
Schneider S.P., Fyffe R.E.: Involvement of GABA and glycine in recurrent inhibition of spinal motoneurons. J Neurophysiol 1992; 68(2): 397-406.
[5] 
Ganong W.F.: Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej. PZWL, 1994.
[6] 
Lance J.W.: Spasticity: disordered motor control. In: Feldman R.G., Young R.R., Koella W.P. (eds.) Symposium synopsis. Yearbook Medical 1980.
[7] 
Salazar-Torres Jde J. et al.: Does spasticity result from hyperactive stretch reflexes? Preliminary findings from a stretch reflex characterization study. Disabil Rehabil 2004 Jun; 17, 26(12): 756-760.
[8] 
Pandyan A.D. et al.: Spasticity: Clinical perceptions, neurological realities and meaningful measurement. Disability and Rehabilitation 2005; 27 (1/2): 2-6.
[9] 
Mayer N.H.: Clinicophysiologic concepts of spasticity and motor dysfunction in adults with an upper motoneuron lesion. Muscle & Nerve 1997 (suppl 6); 1-13.
[10] 
Sandrini G. et al.: The lower limb flexion reflex in humans. Prog Neurobiol 2005 Dec; 77(6): 353-395.
[11] 
Rushworth G.: Some pathophysiological aspects of spasticity and the search for rational and successful therapy. Int Rehabil Med 1980; 2(1): 23-26.
[12] 
Voerman G.E., Hermens H.J.: Neurophysiological methods for the assessment of spasticity-The Hoffmann reflex, the Tendon reflex and the Stretch reflex. Disability and Rehabilitation 2005; 1/2 (27): 33-68.
[13] 
Haselkorn J.K., Loomis S.: Multiple sclerosis and spasticity. Phys Med Rehabil Clin N Am 2005 May; 16(2): 467-481.
[14] 
Brown P.: Pathophysiology of spasticity. J Neurol Nerosurg Psychiatry 1994; 57: 773-777.
[15] 
Hufschmidt A., Mauritz K.H.: Chronic transformation of muscle in spasticity: a peripheral contribution to increased tone. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1985; 48: 676-685.
[16] 
Gracies J.M.: Pathophysiology of spastic paresis I. Paresis and softtissue changes. Muscle Nerve 2005; 31: 535-551.
[17] 
Lakie M., Robson L.G.: Thixotropic changes in human muscle stiffness and the effects of fatigue. Q J Exp Physiol 1988; 73: 487-500.
[18] 
Platz T. et al.: Clinical scales for the assessment of spasticity, associated phenomena, and function: a systematic review of the literature. Disabil Rehabil 2005; 27(1/2): 7-18.
[19] 
Ashworth B.: Preliminary trial of carisoprodol in multiple sclerosis. Practitioner 1964; 192 (0031-6518): 540-542.
[20] 
Bohannon R.W., Smith M.B.: Interrater of a modiefed Ashworth Scale of muscle spasticity. Phys Ther 1986; 67: 206-207.
[21] 
Tardieu G. et al.: A la d’une techique de mesure de la spasticité. In: Held J.P. Pierrot-Deseilligny E. (eds): Rééducation Motrice des Affections Neurologiques. JB Baillere et Fils, Paris 1969; 31-42.
[22] 
Mehrholz J. et al.: Reliability of the Modified Tardieu Scale and the Modified Ashworth Scale in adult patients with severe brain injury: a comparison study. Clin Rehabil 2005; 19(7): 751-759.
[23] 
Snow B.J. et al.: Treatment of spasticity with botulinum toxin: a doubleblind study. Ann Neurol 1990; 28(4): 512-515.
[24] 
Penn R.D. et al.: Intrathecal baclofen for severe spinal spasticity. N Engl J Med. 1989 Jun; 8, 320(23): 1517-1521.
[25] 
Drozdowski W.: Elektrofizjologiczne metody oceny spastyczności. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2004; 13, 2 (18); 7-11.
[26] 
Hilgevoord A.A., Bour L.J., Koelman J.H., Ongerboer de Visser B.W.: Soleus H reflex extinction in controls and spastic patients: ordered occlusion or diffuse inhibition? Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1995 Dec; 97(6): 402-407.
[27] 
Stokic D.S. et al.: Comparison of clinical and neurophysiologic responses to intrathecal baclofen bolus administration in moderate-to-severe spasticity after acquired brain injury. Arch Phys Med Rehabil 2005 Sep; 86(9): 1801-1806.
[28] 
Gildenberg P.L. et al.: Characteristics of the tonic stretch reflex in spastic spinal cord and head-injured patients. Appl Neurophysiol 1985; 48(1-6): 106-110.
[29] 
Nardone A., Schieppati M.: Reflex contribution of spindle group Ia and II afferent input to leg muscle spasticity as revealed by tendon vibration in hemiparesis. Clin Neurophysiol 2005 Jun; 116(6): 1370-1381.
[30] 
Keenan M.A. et al.: The use of dynamic electromyography to evaluate motor control in the hands of adults who have spasticity caused by brain injury. J Bone Joint Surg Am 1989 Jan; 71(1): 120-126.
[31] 
Bajd T., Vodovnik L.: Pendulum testing of spasticity. J Biomed Eng 1984; 6(1): 9-16.
[32] 
Firoozbakhsh K.K. et al.: Isokinetic dynamometric technique for spasticity assessment. Am J Phys Med Rehabil 1993 Dec; 72(6): 379-385.
[33] 
Syczewska M., Lebiedowska M.K., Pandyan A.D.: Quantifying repeatability of the Wartenberg pendulum test parameters in children with spasticity. J Neurosci Methods 2009; 15,178(2): 340-344.
[34] 
Franek A. et al.: Goniometryczny test wahadła w spastyczności. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2004; 13, (suppl 20): 17-21.
[35] 
Krawczyk M. et al.: Wybrane problemy badania i fizjoterapii chorych ze spastycznością. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2004; 13, suppl 2 (18): 23-28.
[36] 
Pierson S.H.: Outcome measures in spasticity management. Muscle & Nerve 1997 (suppl. 6); 1-25.
[37] 
Kleissen R.F.M. et al.: Long-term ambulatory recording of surface EMG in the assessment of spasticity. Electromyogr Kinesiol 1991; 435-438.
[38] 
Voerman G.E. et al.: Towards remote long-term monitoring of spasticity. In: http://awareness.freeband.nl
[39] 
Buffenoir K. et al.: Interest of peripheral anesthetic blocks as a diagnosis and prognosis tool in patients with spastic equinus foot: a clinical and electrophysiological study of the effects of block of nerve branches to the triceps surae muscle. Clin Neurophysiol 2005 Jul; 116(7): 1596-1600.
[40] 
Kiwerski J.: Schorzenia i urazy kręgosłupa. PZWL, Warszawa 2001.
[41] 
Rodda J., Graham H.K.: Classification of gait patterns in spastic hemiplegia and spastic diplegia: a basis for a management algorithm. Eur J Neurol 2001 Nov; 8 (suppl 5): 98-108.
[42] 
Francis H.P. et al.: Does reducing spasticity translate into functional benefit? An exploratory meta-analysis. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2004; 75: 1547-1551.
[43] 
Glenn M.B., Whyte J.: The Practical Management of Spasticity in Children and Adults. Lea & Febiger, Philadelphia 1990.
[44] 
Ochs G.A., Reimann I.W.: Baclofen Intrathekal. Leitfaden fuer die praktische Anwendung. Georg Thieme Verlag, Stuttgart 1995.
[45] 
Hallenborg S.C. et al.: The Practical Management of Spasticity in Children and Adults. Lea & Febiger, Philadelphia 1990, 97-117.
[46] 
Głowacka J., Krawczyk M.: Zaburzenia napięcia mięśniowego i ich wpływ na stan funkcjonalny w grupie pacjentów we wczesnym okresie po udarze mózgu. Fizjoter Pol 2005; 5(1): 48-56.
[47] 
Krawczyk M., Sidaway M.: Kliniczne efekty intensywnego leczenia ruchem pacjentów po przebytym udarze mózgu. Neurol Neurochir Pol 2002; suppl 1: 41-60.
[48] 
Kwolek A. Rehabilitacja medyczna. T. II. Urban & Partner, 2003.
[49] 
Gollhofer A. et al.: Changes in reflex excitability following isometric contraction in humans. Eur J Appl Physiol Occup Physiol 1998; 77(1-2): 89-97.
[50] 
Nowotny J.: Rehabilitacja ruchowa w neurogennych dysfunkcjach narządu ruchu u dzieci. [W:] Milanowska K. (red.): Podstawy rehabilitacji ruchowej - tom I. Sport i Turystyka, Warszawa 1981.
[51] 
S. Lennon S., Hastins M.: Główne fizjoterapeutyczne wskaźniki jakości opieki nad chorymi po udarach mózgu. Rehabilitacja Medyczna 1997; 2: 27-37.
[52] 
Giebler K.: Physical Modalities. In: Glenn M., Whyte J. (eds.) The Practical Management of Spasticity in Children and Adults. Lea & Febiger, Philadelphia 1990; 118–148.
[53] 
Bell K.R., Lehmann J.F.: Effect of cooling on H- and T-reflexes in normal subjects. Arch Phys Med Rehabil 1987; 68: 490-493.
[54] 
Douglas W.W., Malcolm J.L.Ł: The effect of localized cooling on conduction in cat nerves. J Physiol 1995; 130: 53-71.
[55] 
Allison S.C., Abraham L.D.: Sensitivity of qualitative and quantitative spasticity measures to clinical treatment with cryotherapy. Int J Rehabil Res 2001; 24(1): 15-24.
[56] 
Kwolek A. et al.: Cryotherapy of the hand in patients with spastic paresis after stroke. Advances in Rehabilitation 2005, (1); 55-59.
[57] 
Gracies J.M.: Physical modalities other than stretch in spastic hypertonia. Phys Med Rehabil Clin N Am 2001; 12(4): 769-792.
[58] 
Aydin G. et al.: Transcutaneous electrical nerve stimulation versus baclofen in spasticity: clinical and electrophysiologic comparison. Am J Phys Med Rehabil 2005 Aug; 84(8): 584-592.
[59] 
Yan T. et al.: Functional electrical stimulation improves motor recovery of the lower extremity and walking ability of subjects with first acute stroke: a randomized placebo-controlled trial. Stroke 2005 Jan; 36(1): 80-87.
[60] 
Dziedzic S., Straburzyńska-Lupa A.: Możliwości zabiegów fizykalnych w leczeniu spastyczności. Fizjoter Pol 2004; 4(3): 250-253.
[61] 
Selles R.W. et al.: Feedback-controlled and programmed stretching of the ankle plantarflexors and dorsiflexors in stroke: effects of a 4-week intervention program. Arch Phys Med Rehabil 2005; 86(12): 2330- 2336.
[62] 
Kesiktas N. et al.: The use of hydrotherapy for the management of spasticity. Neurorehabil Neural Repair 2004; 18(4): 268-273.
[63] 
Giebler K.: Physical Modalities. [In:] Glenn M., Whyte J. (eds.): The Practical Management of Spasticity in Children and Adults. Lea & Febiger, Philadelphia. 1990; 118-148.
[64] 
Krause P., Straube A.: Reduction of spastic tone increase induced by peripheral repetitive magnetic stimulation is frequency-independent. NeuroRehabilitation 2005; 20(1): 63-65.
[65] 
Marsden C.D.: Treating Spasticity: Pharmacological Advances. Hans Huber Publishers, 1989.
[66] 
Kamensek J.: Continuous intrathecal baclofen infusions. An introduction and overview. Axone 1999; 20(4): 93-98.
[67] 
Jóźwiak M. et al.: Intrathecal baclofen for treatment of spasticity in patient with cerebral palsy - a preliminary report. Chir Narządów Ruchu Ortop Pol 2003; 68(4): 253-259.
[68] 
Rychlewski J.: Dokanałowe podawanie baklofenu - metoda z wyboru w leczeniu spastyczności. Ortop Traumatol Rehab 2002; 4 (1): 57-59.
[69] 
Jarrett L. et al.: Managing severe lower limb spasticity in multiple sclerosis: does intrathecal phenol have a role? J Neurol Neurosurg Psychiatry 2002; 73(6): 705-709.
[70] 
Iwatsubo E. et al.: Selective intrathecal phenol block to improve activities of daily living in patients with spastic quadriplegia. A preliminary report. Paraplegia 1994 Jul; 32(7): 489-492.
[71] 
Barnes M.: Botulinum toxin-mechanisms of action and clinical use in spasticity. J Rehabil Med 2003; (suppl 41): 56-59.
[72] 
Gough M. et al.: Botulinum toxin and cerebral palsy: time for reflection? Dev Med Child Neurol 2005; 47(10): 709-712.
[73] 
Członkowski A., Mirowska D.: Farmakoterapia spastyczności. Ortop Traumatol Rehab 2002; 4 (1): 54-56.
[74] 
Henry G., Chambers M.D.: The surgical Treatment of Spasticity. Muscle Nerve 1997; 20 (suppl 6): 122.
[75] 
Nishida T. et al.: Selective posterior rhizotomy for children with cerebral palsy: a 7-year experience. Childs Nerv Syst 1995; 11(7): 374-380.
[76] 
Sindou M.: Microsurgical DREZotomy (MDT) for pain, spasticity, and hyperactive bladder: a 20-year experience. Acta Neurochir (Wien) 1995; 137(1-2): 1-5.
[77] 
Harat M., Rudaś M.: Metody chirurgicznego leczenia spastyczności. Neurol Neurochir Pol 2002; 36 (3): 539-552.
[78] 
Davis R.: Cerebellar stimulation for cerebral palsy spasticity, function, and seizures. Arch Med Res 2000; 31(3): 290-299.
Powrót
 

Most downloaded
Semiologiczna i psychiatryczna charakterystyka dzieci z psychogennymi napadami rzekomopadaczkowymi
Neurol Dziec 2018; 27, 55: 11-14
Autyzm dziecięcy – współczesne spojrzenie
Neurol Dziec 2010; 19, 38: 75-78
Obraz bólów głowy w literaturze pięknej i poezji na podstawie wybranych utworów
Neurol Dziec 2016; 25, 50: 9-17

Article tools
Export Citation
Format:

Scholar Google
Articles by:Olchowik B
Articles by:Sobaniec W
Articles by:Sołowiej E
Articles by:Sobaniec P

PubMed
Articles by:Olchowik B
Articles by:Sobaniec W
Articles by:Sołowiej E
Articles by:Sobaniec P


Copyright © 2017 by Polskie Towarzystwo Neurologów Dziecięcych