Ocena rozwoju integracji sensomotorycznej u niemowląt w przebiegu usprawniania neurorozwojowego
The assessment of sensory integration in infants in the course of neurodevelopmental treatment
Małgorzata Matyja1, Anna Osińska2, Kamila Rejdak3, Ewelina Zawisza3, Ryszard Tomaszewski3
1Katedra Fizjoterapii Układu Nerwowego i Narządu Ruchu Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach,
Kierownik: prof. dr hab. n. med. J. Opara
2
Ośrodek Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczy im. Dr Marii Trzcińskiej-Fajfrowskiej w Katowicach-Giszowcu
Kierownik: mgr J. Szymiec
3
Absolwentka Wydziału Fizjoterapii Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach
Neurol Dziec 2006; 15, 29: 27-34
STRESZCZENIE
Wstęp. Integracja sensomotoryczna to proces zachodzący w ośrodkowym układzie nerwowym polegający na takiej organizacji informacji zmysłowych, która umożliwia wytworzenie odpowiednich reakcji przystosowawczych. Prawidłowy rozwój integracji sensomotorycznej uzależniony jest od sprawnego działania ośrodkowego układu nerwowego oraz od dopływu odpowiedniej ilości bodźców pochodzących z własnego ciała i z otoczenia. Szczególnie ważną rolę odgrywa tu integracja informacji z podstawowych układów zmysłów - westybularnego, proprioceptywnego i dotykowego. Zaburzenia integracji sensomotorycznej mogą stać się dla dziecka przyczyną wielu problemów w zakresie rozwoju motorycznego, intelektualnego i społecznego. Diagnoza i terapia dzieci z omawianymi zaburzeniami zwykle ma miejsce w okresie przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym. Zaburzenia te są jednak związane z minimalnymi uszkodzeniami OUN i występują od urodzenia. Celem pracy była ocena poziomu integracji sensomotorycznej u niemowląt z zaburzeniami ruchowymi pochodzenia ośrodkowego (z.r.p.o) oraz ocena możliwości stymulacji tego procesu w trakcie terapii metodą NDT-Bobath. Materiał i metoda. Badaniami objęto 35 dzieci w wieku 4-18 miesięcy z trzech śląskich ośrodków wczesnej interwencji. W badaniach wykorzystano Test Funkcji Sensomotorycznych u Niemowląt (TSFI), który przeprowadzono dwukrotnie (przed rozpoczęciem usprawniania oraz po trzech miesiącach terapii). Wyniki. Przed rozpoczęciem usprawniania u 83% niemowląt stwierdzono zaburzenia integracji sensomotorycznej. Po trzech miesiącach terapii odsetek ten zmniejszył się do 43%. Najbardziej istotne zmiany stwierdzono w zakresie integracji wrażeń dotykowych i westybularnych. Wnioski. 1) zaburzenia integracji sensomotorycznej stanowią istotny problem u niemowląt z zaburzeniami ruchowymi pochodzenia ośrodkowego, 2) terapia metodą NDT-Bobath umożliwia stymulację integracji sensomotorycznej.
Słowa kluczowe: integracja sensoryczna niemowląt, test TSFI, NDT-Bobath
ABSTRACT
Introduction. Sensory integration is a proces that occurs in central nervous system and consists in such an organization of sensory information that enables the creation of appropriate adaptive reactions. The correct development of sensory integration depends on the efficient activities of central nervous system and on the supply of adeqate amount of stimuli coming from the body as well as from the outside.The integration of information coming from basic sensory systems: vestibular, proprioceptive and tactile plays the most important role here. Disturbances of sensory integration may cause many problems disturbing motoric, intelectual and social development in children. Diagnosis and therapy of children with disturbances mentioned above usually take place when they are in kindergarten or early school age. However, these disturbances are related to the minimal brain damage and have developed since the child?s birth. The aim of this study is the assessment of sensory integration level in infants within the risk group as well as the assessment of stimulation posibilities of the proces in the course of therapy applying NDT-Bobath method. Material and methods: 35 children aged 4 and 18 months, from 3 Silesian early intervention centres were tested. The Test of Sensory Functions in Infants (TSFI) was used in the research. It was conducted twice - before treatment took place and after 3 month (during therapy). Results. Before treatment 83% of infants were afflicted by sensory integration disturbances. After 3 months of therapy the percentage decreased to 43%. The most significant changes were observed in the integration of tactile and vestibular systems. Conclusions. The conducted research let us formulate the following conclusions: 1) sensory integration disturbances are significant problem in risk group infants, 2) therapy applying NDT-method enables sensory integration stimulation.
Key words: sensory integration in infant, TSFI - test, NDT-Bobath treatment