Padaczka i napady drgawkowe u niemowląt w przebiegu zakażenia wirusem cytomegalii - problem szczepień ochronnych
Epilepsy and seizures in infants caused by cytomegalovirus infection - vaccination problem
Dorota Dunin-Wąsowicz, Bogumiła Milewska-Bobula, Mirosława Idzik, Monika Kapusta, Jolanta Kasprzyk-Obara, Iwona Pakuła-Kościesza
Neurol Dziec 2002; 11, 21: 29-44
STRESZCZENIE
U dzieci niewykazujących objawów klinicznych po urodzeniu, a zakażonych neurotropowym wirusem HCMV pod koniec życia płodowego i okresie okołoporodowym, okres wylęgania wirusa wynoszący od 20 do 60 dni, może pokrywać się z datą pierwszej dawki szczepionki DTwP i Polio. Cel pracy: ocena występowania stanów napadowych u niemowląt z prawdopodobnie wrodzonym zakażeniem wirusem cytomegalii zaszczepionych DTwP oraz OPV. Materiał i metody: 18 dzieci (od 2 do 13 miesiąca życia) z rozpoznanym po okresie noworodkowym zakażeniem wirusem cytomegalii leczonych w Klinice Niemowlęcej IP CZD od 1 stycznia 1995 do 31 maja 2001. Grupa I: 10 niemowląt (8 płci żeńskiej, 2 męskiej) zakwalifikowanych jako zdrowe do szczepień ochronnych, u których w 12 godzin do 10 dni po szczepieniu DTwP i OPV wystąpiły napady drgawkowe. Grupa II: 8 dzieci (7 płci męskiej oraz 1 płci żeńskiej) z padaczką w przebiegu potwierdzonego zakażenia cytomegalowirusem, które otrzymały co najmniej 1 dawkę szczepionki DTw i OPV. Zakażenie wirusem HCMV rozpoznawano na podstawie wyników badań serologicznych(odczyn Elisa) oraz dodatkowo wykrycia jakościowymi metodami PCR DNA wirusa z płynu mózgowo-rdzeniowego, krwi oraz moczu. Wykluczono inne zakażenia z grupy TORCH, wykonywano badania metaboliczne, neuroobrazowe oraz elektroencefalograficzne. Średnio w okresie 3 lat i 2 miesięcy prowadzono obserwację rozwoju psychoruchowego dzieci i występowania napadów. Analizę statystyczną przeprowadzono przy użyciu testu chi 2 . Wyniki: U 8 dzieci napady wystąpiły po pierwszej dawce szczepionki , u 1 dziecka napady zgięciowe stwierdzano w trzeciej dobie po zaszczepieniu drugiej dawki. U sześciomiesięcz- nego niemowlęcia napady zgięciowe pojawiły się po 12 godzinach od podania trzeciej dawki szczepionki. U 2 sześciotygodniowych niemowląt w 3 i 7 dni po pierwszej dawce szczepionki wystąpił stan drgawkowy napadów uogólnionych. U dziewięciotygodniowego niemowlęcia w 7 dni po pierwszej dawce szczepionki stwierdzono gorączkę, zaburzenia świadomości i zapalenie wątroby. U 3 dzieci występujące napady zgięciowe nie zostały rozpoznane i podano 3 dawki szczepionki. U 5 nasilone napady obserwowano po kilku miesiącach od wykonanych szczepień. Grupy nie różniły się istotnie statystycznie pod względem liczebności, częstości występowania neuroinfekcji HCMV i napadów zgięciowych oraz liczby pacjentów leczonych gancyklowirem i okresem terapii przeciwwirusowej. Stwierdzono różnice istotne statystycznie, dotyczące ustąpienia napadów oraz prawidłowego stanu neurologicznego i rozwoju psychoruchowego dzieci z grupy I, otrzymujących leczenie przeciwwirusowe w pierwszych 6 miesiącach życia, w porównaniu z pacjentami grupy II leczonymi pod koniec pierwszego roku życia. Wnioski: Podejrzenie zakażenia wirusem cytomegalii stanowi okresowe, trwające możliwie najkrócej, przeciwwskazanie do szczepień ochronnych DTwP i Polio u niemowląt i wymaga przeprowadzenia specjalistycznych badań diagnostycznych w celu jego wykluczenia lub potwierdzenia i ewentualnej terapii. Zastosowane leczenie przeciwwirusowe u dzieci z czynnym zakażeniem HCMV, u których przed ustaleniem rozpoznania wykonano szczepienie DTwP i OPV poprawia rokowanie nawet w przypadku występowania stanu drgawkowego. Późne rozpoznanie wrodzonego zakażenia HCMV i szczepienia DTwP i Polio pacjentów z czynną infekcją cytomegalowirusową mogą niekorzystnie wpływać na ich stan neurologiczny i prognozę neurorozwojową. U dzieci z przewlekłym, bezobjawowym zakażeniem HCMV zalecane są szczepienia DTaP, IPV i /lubOPV.
Słowa kluczowe: szczepienia DTwP, DTaP i Polio (OPV i IPV) , cytomegalia wrodzona, gancy- klowir, padaczka, mózgowe porażenie dziecięce.
ABSTRACT
In infants infected with neurotropic HCMV virus at the end of fetal and in perinatal period, who are asymptomatic at birth, incubation period of the virus(20-60 days) may be equal to the time of the first dose of DTwP and Polio vaccination. Aim: evaluation of seizure in infants with probably congenital cytomegalovirus infection who were vaccinated DTwP and OPV. Material and methods: 18 infants (at the age 2 to 13 months) with confirmed beyond neonatal period cytomegalovirus infection treated in Infant Clinic, The Childrens Memorial Heath Institute from 1 st January 1995 to 31 st May 2001. Group I: 10 infants (8 female, 2 male) classified as healthy before DTwP and Polio vaccination who develop seizures in 12 hours to 10 days after vaccination. Group II: 8 infants (7 male and 1 female) with epilepsy caused by cytomegalovirus infection who received at least one dose of DTwP and Polio vaccine. Cytomegalovirus infection was diagnosed on the basis of positive serological results of Elisa test and additionally by detection of virus DNA HCMV (PCR qualitative methods) in cerebrospinal fluid, blood and urine. Other TORCH infections were excluded. Neuroimaging, metabolic and electroencephalografic examinations were performed. Psychomotor development and seizure control were observed (mean observation period 3 years and 2 months). Chi 2 test results analysis was done. Results: In 8 infants seizures occurred after dose I of vaccine, in 1 patient infantile spasms were observed at the 3 rd day after dose II. One 6 months old female had infantile spasms 12 hours after dose III of vaccine.In two 6 weeks old infants 3 and 7 days after dose I status epilepticus of generalized seizures was present. In a 9 weeks old infant 7 days after dose I of vaccine fever, consciousness disturbances and hepatitis were stated. In 3 infants spasms were not recognized and 3 doses of vaccine were injected. In 5 infants intensive seizures were observed a few months after vaccination. There were not statistically significant differences in the number of infants in both groups, frequency of HCMV neuroinfection, infantile spasms, number of patients treated with ganciclovir and duration of antiviral treatment peri- od. In infants from group I, who received antiviral treatment in the first 6 months of life, seizure control, neurological state and psychomotor development were significantly better in comparison to the infants from group II who were treated at the end of 1 st year of life. Conclusions: In infants suspected for cytomegalovirus infection DTwP and Polio vaccinations are contraindicated periodically and possibly for short. Diagnostic examinations for exclusion or confirmation of HCMV and eventually therapy were required. Using an antiviral treatment in children with HCMV infection, who have been vaccinated DTwP and Polio before establishing the diagnosis, improves prognosis even in cases of status epilepticus. Late recognition of HCMV and DTwP, Polio vaccinations performed in infants with active cytomegalovirus infection can worsen their neurological state and prognosis. DTaP, IPV and/or OPV vaccinations are indicated for cytomegalovirus infected infants, in which infection is chronic and without clinical signs and symptoms.
Key words: DTwP, DTaP and Polio (OPV, IPV) vaccinations, congenital cytomegalovirus infection, ganciclovir, epilepsy, cerebral palsy.
Scholar Google
PubMed