Vol. 30-31/2021-2022 Nr 60
okładka czasopisma Child Neurology
powiększenie okładki
Journal Info

CHILD NEUROLOGY

Journal of the Polish Society of Child Neurologists

PL ISSN 1230-3690
e-ISSN 2451-1897
DOI 10.20966
Semiannual


Powrót

Zespół nagłej śmierci niemowlęcia


Sudden Infant Death Syndrome




1Zakład Medycyny Katastrof
2Katedra i Klinika Neurologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Neurol Dziec 2010; 19, 38: 65-73
Full text PDF Zespół nagłej śmierci niemowlęcia



STRESZCZENIE
Zespół nagłej śmierci niemowlęcia (sudden infant death syndrome – SIDS) to według zmodyfikowanej ostatnio definicji z 1969 r. – nagły, nieoczekiwany zgon niemowlęcia, do którego doszło w czasie snu, a którego przyczyn nie wyjaśnia wywiad chorobowy, okoliczności zgonu (w tym oględziny miejsca zgonu) ani kompleksowe badanie pośmiertne. Celem pracy było przedstawienie najistotniejszych zagadnień związanych z rozpoznaniem, klasyfikacją i profilaktyką SIDS oraz próba systematycznego przeglądu hipotez dotyczących patogenezy tego zespołu. SIDS jest uważany za najczęstszą przyczynę śmierci niemowląt w okresie ponoworodkowym. Najczęściej do zgonu dochodzi w wieku od 3 tygodnia do 6 miesiąca życia. Częstość występowania SIDS waha się w szerokim zakresie od ok. 0,1 do 6,0 /1000 żywych urodzeń, przy czym odsetek rozpoznawanych przypadków tego zespołu różni się znacznie w zależności od regionu i prowadzenia programów profilaktycznych (zmierzających do wyeliminowania podstawowego czynnika ryzyka, jakim jest kładzenie niemowlęcia do snu na brzuchu), które zaczęto upowszechniać na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Etiologia SIDS nie jest znana. Rola poszczególnych czynników ryzyka w patogenezie SIDS i ich wzajemne zależności stanowią nadal temat wielu badań. Istnieje kilka wiodących koncepcji patogenetycznych, z których większość nawiązuje do zmian patofizjologicznych związanych ze spaniem na brzuchu. Poza tym do ważniejszych czynników ryzyka zalicza się wpływ dymu tytoniowego (zarówno prenatalny, jak i ekspozycję pourodzeniową), obciążony wywiad położniczy oraz złą sytuację socjalną matki. Wnioski wynikające z przedstawionych danych literatury pozwalają stwierdzić, że najważniejszym aspektem postępowania profilaktycznego w stosunku do SIDS jest identyfikacja czynników ryzyka tego zespołu oraz edukacja rodziców, dotycząca działań prewencyjnych.

Słowa kluczowe: nagły zgon, niemowlę, czynniki ryzyka.


ABSTRACT
Sudden infant death syndrome (SIDS) is defined – according to recently modified definition from 1969 – as a sudden, unexpected death of an infant, which happened during sleep and cannot be explained by the review of the clinical history, by the circumstances of the death (including examination of the death scene) or by a thorough post-mortem examination. The aim of this study was to present the most important problems concerning the diagnosis, classification and prevention of SIDS as well as the trial of systematic reviews of the theories describing its pathogenesis. SIDS is regarded as the most frequent cause of death in infancy after the neonatal period. The death usually happens between the third week and the sixth month of life. The range of its incidence is very wide – from approximately 0,1 to 6,0/1000 live births; the differences depend on the region and preventive efforts (leading to elimination of the basic risk factor – prone sleeping position) which began in the early 90s of the XX century. The etiology of SIDS is unknown. The role of risk factors and their interaction still remains a subject of investigation. A few leading theories exist. The majority of them refer to pathophysiological mechanisms connected with prone sleeping position. Other important risk factors are: tobacco smoke (both prenatal and postnatal exposition), problems during pregnancy or in perinatal period and the mother’s low socio-economic status. The data presented in this article leads to the conclusion that the most important aspect of SIDS prevention is identification of the risk factors and education of parents concerning the methods of prevention of this syndrome.

Key words: sudden death, infant, risk factors.


PIŚMIENNICTWO
[1] 
Giordano G.: Causes of sudden infant death syndrome from post-mortem examination. J. Matern. Fetal. Neonatal Med. 2004; 16 Suppl.2: S41- 42.
[2] 
Krous H.F., Beckwith J.B., Byard R.W. et al.: Zespół nagłego zgonu niemowląt i niesklasyfikowane nagłe zgony niemowląt: definicje i podejście diagnostyczne. Pediatria po Dyplomie 2005; 9(6): 25-30.
[3] 
Latkowski J.B., Lukas W. [red.]: Medycyna rodzinna. PZWL 2004: 518.
[4] 
Alm B., Wennergren G., Lagerkrantz H.: SIDS diagnosis should not be put to bed. Acta Peadiatrica 2008; 97(6): 695-696.
[5] 
Arnestad M., Vege A., Rognum T.O.: Evaluation of diagnostic tools applied in the examination of sudden unexpected deaths in infancy and early childhood. Forensic Sci. Int. 2002; 125: 262-268.
[6] 
Byard R.W.: Sudden Infant Death Syndrome – a ‘diagnosis’ in search of a disease. J. Clin. Forensic Med. 1995; 2(3): 121-128.
[7] 
Dettmeyer R., Sperhake J.P., Muller J. et al.: Cytomegalovirus-induced pneumonia and myocarditis in three cases of suspected sudden infant death syndrome (SIDS): diagnosis by immunohistochemical techniques and molecularpathologic methods. Forensic Science International 2008; 174(2-3): 229-233.
[8] 
Grygalewicz J.: SIDS: ryzyko jeszcze istnieje. Pediatria po Dyplomie 2004; 8(3): 10-15.
[9] 
Grygalewicz J.: Wydarzenie jawnie zagrażające życiu: ALTE i zespół nagłego zgonu niemowląt: SIDS. Dwa różne objawy tej samej choroby? Pediatria po Dyplomie 2006; wrzesień, wydanie specjalne: 54-61.
[10] 
American Academy of Pediatrics, Task Force on Sudden Infant Death Syndrome: The changing concept of sudden infant death syndrome: diagnostic coding shifts, controversies regarding the sleeping environment, and new variables to consider in reducing risk. Pediatrics 2006; 116(5): 1245-1255.
[11] 
Ariagno R.L., Mirmiran M.: Ułożenie wcześniaków na plecach podczas snu zmniejsza ryzyko zespołu nagłej śmierci niemowląt. Pediatria po Dyplomie 2004; 8(6): 76-79.
[12] 
Krous H.F., Haas E.A., Chadwick A.E. et al.: Intrathoracic petechiae in SIDS: a retrospective population-based 15-year study. Forensic Science 2008; 4(4): 234-239.
[13] 
Richardson M.A., Adams J.: Fatal apnea in piglets by way of laryngeal chemoreflex: postmortem findings as anatomic correlates of sudden infant death syndrome in the human infant. Laryngoscope 2005; 115(7): 1163-1169.
[14] 
Kahn A.: Recommended clinical evaluation of infants with an apparent life-threatening event. Consensus document of the European Society for the Study and Prevention of Infant Death, 2003. Eur. J. Pediatr. 2004;163(2):108-115.
[15] 
Mydler T.T., Goto C.: Zespół nagłej śmierci niemowlęcia oraz nagłe stany zagrażające życiu. [w:] Strange G.R. i in. (wydanie polskie pod red. J. Jakubaszki). Medycyna ratunkowa wieku dziecięcego. Urban & Partner 2003; 54-58.
[16] 
American Academy of Pediatrics, Komitet ds. Płodów i Noworodków: Bezdech, zespół nagłego zgonu niemowląt a monitorowanie domowe. Pediatria po Dyplomie 2005; 9(1): 10-15.
[17] 
Grygalewicz J.: Zespół nagłego zgonu niemowląt (SIDS). [w:] Kubicka K., Kawalec W. [red.]: Pediatria. PZWL Warszawa 2003, 808-13.
[18] 
Montomoli C., Monti M.C., Stramba-Badiale M., et al.: Mortality due to sudden infant death syndrome in Northern Italy, 1990-2000: a baseline for the assessment of prevention campaigns. Paediatr. Perinat. Epidemiol. 2004; 18(5): 336-43.
[19] 
Urząd Statystyczny w Poznaniu. Wydział Analiz, Opracowań Zbiorczych i Udostępniania Informacji. Pismo nr UI-6113-08/2007 z dn. 16 III 2007 r. i nr UI-6113-13/2009 z dn. 22 V 2009 r.
[20] 
www.stat.gov.pl
[21] 
Shapiro-Mendoza C.K., Tomashek K.M., Anderson R.N., et al.: Recent national trends in sudden, unexpected infant deaths: more evidence supporting a change in classification or reporting. Am. J. Epidemiol. 2006; 163(8): 762-769.
[22] 
Blair P.S., Sidebotham P., Berry P.J., et al.: Major epidemiological changes in sudden infant death syndrome: a 20-year population-based study in the UK. Lancet 2006; 367(9507): 314-319.
[23] 
Gingras J.L.: Effects of maternal cigarette smoking and cocaine use in pregnancy on fetal response to vibroacoustic stimulation and habituation. Acta Paediatr. 2004;93(11):1479-85.
[24] 
Horne R.S., Parslow P.M., Ferens D., et al.: „Arousal responses and risk factors for sudden infant death syndrome” Sleep Med. 2002; 3 Suppl.2: S61-65.
[25] 
Kahn A., Groswasser J., Franco P., et al.: Sudden infant deaths: arousal is a survival mechanism. Sleep Med. 2002; 3 Suppl 2: S11-14.
[26] 
Mathews T.J., Menacker F., MacDorman M.F.: Infant mortality statistics from the 2002 period: linked birth/infant death data set. Natl Vital Stat. Rep. 2004; 53(10): 1-29.
[27] 
McKenna J.J., McDade T.: Why babies should never sleep alone: a review of the co-sleeping controversy in relation to SIDS, bedsharing and breast feeding. Paediatr. Respir. Rev. 2005; 6(2): 134-152.
[28] 
Mitchell E.A., Bajanowski T., Brinkmann B., et al.: Prone sleeping position increases the risk of SIDS in the day more than at night. Acta Paediatrica 2008; 97(5): 584-589.
[29] 
Mitchell E.A., Thompson J.M., Becroft D.M., et al.: Head covering and the risk for SIDS: findings from the New Zealand and German SIDS casecontrol studies. Pediatrics 2008; 121(6): 1478-1483.
[30] 
Paluszyńska D.A., Harris H.A., Thach B.T.: Influence of sleep position experience on ability of prone-sleeping infants to escape from asphyxiating microenvironments by changing head position. Pediatrics 2004; 114(6): 1634-9.
[31] 
Smith G.C., White I.R.: Predicting the risk for sudden infant death syndrome from obstetric characteristics: a retrospective cohort study of 505.011 live births. Pediatrics 2006; 117(1): 60-66.
[32] 
Zakrzewski M., Wojtak J., Mazurkiewicz H., et al.: Wpływ zachowań zdrowotnych i praktyk pielęgnacyjnych uważanych za czynniki ryzyka zespołu nagłej śmierci niemowląt (Sudden Infant Death Syndrome – SIDS) na rozwój i zachorowalność dzieci w pierwszym roku życia. Obserwacje wstępne. Med. Wieku Rozwoj. 2005; 9(4): 763-71.
[33] 
Bredemeyer S.L.: Implementation of the SIDS guidelines in midwifery practice. Aust. J. Midwifery 2004; 17(4): 17-21.
[34] 
Malloy M.H.: Trends in postneonatal aspiration deaths and reclassification of sudden infant death syndrome: impact of the Back to Sleep program. Pediatrics 2002; 109: 661-665.
[35] 
Maslowski H.A.: A new hypothesis for sudden infant death syndrome: the occlusion of vertebral arteries as a major cause. J. Clin. Forensic Med. 1996; 3(2): 93-98.
[36] 
Wald M., Klupp N., Lawrenz K., et al.: A novel technique to measure position-dependent resistance changes in the vertebral arteries postmortem: new insights into the aetiology of SIDS. Acta Paediatr. 2004; 93(9): 1166-1171.
[37] 
Kahraman L., Thach B.T.: Inhibitory effects of hyperthermia on mechanisms involved in autoresuscitation from hypoxic apnea in mice: a model for thermal stress causing SIDS. J. Appl. Physiol. 2004; 97(2): 669-74.
[38] 
Voss L.J., Bolton D.P., Galland B.C., et al.: Endotoxin effects on markers of autonomic nervous system function in the piglet: implications for SIDS. Biol. Neonate 2004; 86(1): 39-47.
[39] 
Blackwell C.C., Moscovis S.M., Gordon A.E., et al.: Cytokine responses and sudden infant death syndrome: genetic, developmental and environmental risk factors. J. Leukoc. Biol. 2005; 78(6): 1242-54.
[40] 
Goldwater P.N.: SIDS pathogenesis: pathological findings indicate infection and inflammatory responses are involved. FEMS Immunol. Med. Microbiol. 2004; 42(1): 11-20.
[41] 
Kashiwagi Y., Kawashimaa H., Kanetakaa Y., et al.: Sudden infant death syndrome due to parainfluenza virus 2 associated with hemophagocytic syndrome. J. Infect. 2004; 49(4): 329-32.
[42] 
Stray-Pedersen A., Vege A., Rognum T.O.: Helicobacter pylori antigen in stool is associated with SIDS and sudden infant deaths due to infectious disease. Pediatric Research 2008; 64(4): 405-410.
[43] 
Vege A., Rognum T.O.: Sudden infant death syndrome, infection and inflammatory responses. FEMS Immunol. Med. Microbiol. 2004; 42(1): 3-10.
[44] 
Franco P., Seret N., Van Hees J.N., et al.: Decreased arousals among health infants after short-term sleep deprivation. Pediatrics 2004; 114(2): 192-197.
[45] 
Lavezzi A.M., Ottaviani G., Mauri M., et al.: Hypoplasia of the arcuate nucleus and maternal smoking during pregnancy in sudden unexplained perinatal and infant death. Neuropathology 2004; 24(4): 284-289.
[46] 
Biondo B., Magagnin S., Bruni B., et al.: Glial and neuronal alterations in the nucleus tractus solitarii of sudden infant death syndrome victims. Acta Neuropathol. (Berl.) 2004; 108(4): 309-18.
[47] 
Lavezzi A.M., Ottaviani G., Matturri L.: Adverse effects of prenatal tobacco smoke exposure on biological parameters of the developing brainstem. Neurobiol. Dis. 2005; 20(2): 601-607.
[48] 
Oehmichen M., Woetzel F., Meissner C.: Hypoxic-ischemic changes in SIDS brains as demonstrated by a reduction in MAP2-reactive neurons. Acta Neuropathol. 2009; 117(3): 267-274.
[49] 
Sawaguchi T., Kato I., Franco P., et al.: Arousal deficiency theory in sudden infant death syndrome with reference to neuronal plasticity. Sleep Med. 2002; 3 Suppl.2: 57-60.
[50] 
Durlach J., Pages N., Bac P., et al.: New data on the importance of gestational Mg deficiency. Magnes. Res. 2004; 17(2): 116-25.
[51] 
Yiallourou S.R., Walker A.M., Horne R.S.: Prone sleeping impairs circulatory control during sleep in healthy term infants: implication for SIDS. Sleep 2008; 31(8): 1139-1146.
[52] 
Weese-Mayer D.E., Berry-Kravis E.M., Ceccherini I. et al.: Congenital central hypoventilation syndrome (CCHS) and sudden infant death syndrome (SIDS): kindred disorders of autonomic regulation. Respiratory Physiology & Neurobiology 2008; 164(1-2): 38-48.
[53] 
Anderson M.E., Johnson D.C., Batal H.A.: Sudden Infant Death Syndrome and prenatal maternal smoking: rising attributed risk in the Back to Sleep era. BMC Med. 2005; 3(1):4-5.
[54] 
Christiansen M., Tonder N., Larsen L.A., et al.: Mutations in the HERG K+-ion channel: a novel link between long QT syndrome and sudden infant death syndrome. Am. J. Cardiol. 2005; 95: 433-434.
[55] 
Huang H., Milat G., Rodriguez-Lafrasse C., et al.: Biophysical characterization of a new SCN5A mutation in a SIDS infant linked to long QT syndrome. FEBS Letters 2009; 583(5): 890-896.
[56] 
Opdal S.H., Rognum T.O.: The sudden infant death syndrome gene: does it exist? Pediatrics 2004; 114(4): 506-12.
[57] 
Franco P., Groswasser J., Scaillet S., et al.: QT interval prolongation in future SIDS victims: a polysomnographic study. Sleep 2008; 31(12): 1691-1699.
[58] 
Cummings K.J., Klotz C., Liu W.Q. et al.: Sudden infant death syndrome (SIDS) in African Americans: polymorphisms in the gene encoding the stress peptide pituitary adenylate cyclase-activating polypeptide (PACAP). Acta Paediatrica 2009; 98(3): 482-489.
[59] 
Guala A., Guarino R., Campra D. et al.: Sleeping in the supine position in the ASL 11 region of Piemonte. Assessment of the efficacy of a promotional campaign. Pediatr. Med. Chir. 2005; 27(6): 29-33.
[60] 
Hauk F.R.: „Smoczki a zespół nagłej śmierci niemowląt: co należy zalecać? Pediatria po Dyplomie 2007; 11(2): 29-31.
[61] 
Mitchell E.A., Blair P.S., L’Hoir M.P.: Should pacifiers be recommended to prevent sudden infant death syndrome? Pediatrics 2006; 117(5): 1755- 1758.
[62] 
www.nichd.nih.gov/sids
[63] 
Rubens D.D., Vohr B.R., Tucker R. et al.: Newborn oto-acoustic emission hearing screening tests: preliminary evidence for a marker of susceptibility to SIDS. Early Human Development 2008; 84(4): 225-229.
[64] 
Carroll J.L., Siska E.S.: SIDS: Counseling parents to reduce the risk. Am. Fam. Physician 1998; 57(7): 1566-1572.
[65] 
Maindonald E.: Risk of SIDS. Nursing 2005; 35(7): 51-53.
[66] 
www.sids.org/nprevent.htm
[67] 
Fleming P.J., Blair P.S., Sidebotham P. et al.: Investigating sudden unexpected deaths in infancy and childhood and coring for bereaved families: an integrated multiagency approach. BMJ 2004; 328: 331- 334.
[68] 
Matturri L., Ottaviani G., Lavezzi A.M.: Guidelines for neuropathologic diagnostics of perinatal unexpected loss and sudden infant death syndrome (SIDS): a technical protocol. Virchows Archiv. 2008; 452(1): 19-25.
Powrót
 

Most downloaded
Semiologiczna i psychiatryczna charakterystyka dzieci z psychogennymi napadami rzekomopadaczkowymi
Neurol Dziec 2018; 27, 55: 11-14
Autyzm dziecięcy – współczesne spojrzenie
Neurol Dziec 2010; 19, 38: 75-78
Obraz bólów głowy w literaturze pięknej i poezji na podstawie wybranych utworów
Neurol Dziec 2016; 25, 50: 9-17

Article tools
Export Citation
Format:

Scholar Google
Articles by:Perz S
Articles by:Steinborn B

PubMed
Articles by:Perz S
Articles by:Steinborn B


Copyright © 2017 by Polskie Towarzystwo Neurologów Dziecięcych