Vol. 29/2020 Issue 59
okładka czasopisma Child Neurology
powiększenie okładki
Journal Info

CHILD NEUROLOGY

Journal of the Polish Society of Child Neurologists

PL ISSN 1230-3690
e-ISSN 2451-1897
DOI 10.20966
Semiannual


Powrót

Częstość występowania czynników ryzyka zespołu nagłej śmierci niemowlęcia


Prevalence of sudden infant death syndrome (SIDS) risk factors




1Zakład Medycyny Katastrof Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
2Katedra i Klinika Neurologii Wieku Rozwojowego Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
3Oddział Noworodkowy Szpitala im. F. Raszei w Poznaniu
4Katedra Chemii i Biochemii Klinicznej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Neurol Dziec 2011; 20, 39: 29-38
Full text PDF Częstość występowania czynników ryzyka zespołu nagłej śmierci niemowlęcia


STRESZCZENIE
Zespołem nagłej śmierci niemowlęcia (sudden infant death syndrome – SIDS) określa się nieoczekiwany zgon niemowlęcia, do którego doszło w czasie snu, a którego przyczyn nie wyjaśnia wywiad chorobowy, okoliczności zgonu ani kompleksowe badanie pośmiertne. Etiologia SIDS nie jest znana. Większość koncepcji patogenetycznych nawiązuje do zmian patofizjologicznych związanych ze spaniem na brzuchu. Poza tym do ważniejszych czynników ryzyka zalicza się wpływ dymu tytoniowego, obciążony wywiad położniczy oraz złą sytuację socjalną matki. Cel pracy. 1. Ustalenie częstości występowania poszczególnych czynników ryzyka SIDS. 2. Określenie poziomu wiedzy na temat czynników ryzyka SIDS wśród matek. 3. Zbadanie gotowości matek do podjęcia działań profilaktycznych. 4. Określenie priorytetów w zakresie działań profilaktycznych. Materiał i metoda. Badaniem objęto grupę 277 kobiet. Liczba dzieci urodzonych przez matki objęte badaniem wyniosła 283. Narzędziem badawczym była dobrowolna i anonimowa ankieta zawierająca pytania dotyczące podstawowych danych z wywiadu położniczego oraz występowania w danej rodzinie czynników ryzyka SIDS. Ankietowane poproszono też o określenie swojej postawy co do profilaktyki SIDS i podanie ewentualnych źródeł dotychczasowej wiedzy na ten temat. Wyniki. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że najczęstszymi czynnikami ryzyka SIDS występującymi w badanej grupie są nieprawidłowe nawyki dotyczące układania niemowlęcia do snu (pozycja na brzuchu, spanie w jednym łóżku z rodzicami), zbyt krótki okres karmienia piersią, obciążony wywiad położniczy, narażenie na dym tytoniowy oraz spożywanie przez matkę alkoholu w trakcie ciąży. Mniej niż połowa rodzących posiada jakąkolwiek wiedzę na temat czynników ryzyka SIDS. Większość matek deklaruje chęć zastosowania w praktyce działań profilaktycznych. Wnioski. Profilaktyka SIDS powinna obejmować edukację (prawidłowe układanie niemowlęcia do snu, upowszechnienie karmienia piersią, unikanie palenia tytoniu i spożycia alkoholu) oraz poprawę dostępności i jakości opieki nad ciężarną. W procesie upowszechniania wiedzy dotyczącej profilaktyki SIDS wskazane byłoby zwiększenie aktywności personelu medycznego.

Słowa kluczowe: nagły zgon, niemowlę, czynniki ryzyka


ABSTRACT
Sudden infant death syndrome (SIDS) is defined as a sudden, unexpected death of an infant, which happened during sleep and which cannot be explained by the review of the clinical history, by the circumstances of the death or by a thorough post-mortem examination. The etiology of SIDS is unknown. The pathogenetic theories refer mainly to pathophysiological mechanisms connected with prone sleeping position. Other important risk factors are: tobacco smoke, problems during pregnancy or in perinatal period and low socio-economic status. The aim of the study: 1. Assessment of the SIDS risk factors occurrence. 2. Examination of the level of knowledge about the SIDS risk factors among mothers. 3. Assessment of mothers’ willingness to apply the prevention of SIDS. 4. Attempt to define the most important tasks in the prevention of SIDS and the most effective methods of their implementation. Material and methods. The investigation was performed in a group of 277 women. The number of children was 283 (there were 6 pairs of twins). The investigative tool was a questionnaire (voluntary and anonymous) containing questions about basic obstetrical history and the risk factors of SIDS occurring in the family; the mothers were also asked to define their attitude towards prevention of SIDS and to describe the sources of their knowledge about this problem. Results. The results showed that the most common risk factors of SIDS in this group concern infants’ sleep (prone sleeping position, bed sharing between an infant and an adult), short period of breast-feeding, complications during pregnancy and birth, exposition to tobacco smoke (environmental tobacco smoke, smoking during pregnancy) and alcohol consumption during pregnancy. Less then half of the mothers had knowledge about risk factors of SIDS but the majority of them declared the intention to apply the prevention of SIDS in everyday practice. Conclusion. Among the preventive activities the most important seems to be the education concerning proper sleeping position, breast-feeding, avoidance of tobacco smoke and alcohol consumption, as well as improvement of medical care during pregnancy. It would be very useful to intensify the activity of medical staff in the education about SIDS and its prevention.

Key words: sudden death, infant, risk factors

PIŚMIENNICTWO
[1] 
Giordano G.: Causes of sudden infant death syndrome from post-mortem examination. J Matern Fetal Neonatal Med 2004;16: S41–42.
[2] 
Krous H.F., Beckwith J.B., Byard R.W et al.: Zespół nagłego zgonu niemowląt i niesklasyfikowane nagłe zgony niemowląt: definicje i podejście diagnostyczne. Pediatria po Dyplomie 2005;9:25–30.
[3] 
Perz S., Steinborn B.: Zespół nagłej śmierci niemowlęcia. Neurol. Dziec. 2010;19:65–73.
[4] 
American Academy of Pediatrics, Task Force on Sudden Infant Death Syndrome: The changing concept of sudden infant death syndrome: diagnostic coding shifts, controversies regarding the sleeping environment, and new variables to consider in reducing risk. Pediatrics 2006;116:1245–1255.
[5] 
Bredemeyer S.L.: Implementation of the SIDS guidelines in midwifery practice. Aust J Midwifery 2004;17:17–21.
[6] 
Grygalewicz J.: Wydarzenie jawnie zagrażające życiu: ALTE i zespół nagłego zgonu niemowląt: SIDS. Dwa różne objawy tej samej choroby? Pediatria po Dyplomie 2006; wrzesień, wydanie specjalne: 54–61.
[7] 
Montomoli C., Monti M.C., Stramba-Badiale M. et al.: Mortality due to sudden infant death syndrome in Northern Italy, 1990–2000: a baseline for the assessment of prevention campaigns. Paediatr Perinat Epidemiol 2004;18:336–43.
[8] 
Adamek R., Florek E., Piekoszewski W. et al.: Wpływ narażenia na dym tytoniowy oraz wybranych czynników społeczno-ekonomicznych na występowanie małej urodzeniowej masy ciała. Przegl Lek 2005;62:965– 969.
[9] 
Anderson M.E., Johnson D.C., Batal H.A.: Sudden Infant Death Syndrome and prenatal maternal smoking: rising attributed risk in the Back to Sleep era. BMC Med 2005;3:4–5.
[10] 
Biondo B., Magagnin S., Bruni B. et al.: Glial and neuronal alterations in the nucleus tractus solitarii of sudden infant death syndrome victims. Acta Neuropathol (Berl.) 2004;108:309–18.
[11] 
Blackwell C.C., Moscovis S.M., Gordon A.E. et al.: Cytokine responses and sudden infant death syndrome: genetic, developmental and environmental risk factors. J Leukoc Biol 2005;78:1242–1254.
[12] 
Blair P.S., Sidebotham P., Berry P.J. et al.: Major epidemiological changes in sudden infant death syndrome: a 20-year population-based study in the UK. Lancet 2006;367:314–319.
[13] 
Cnattingius S.: The epidemiology of smoking during pregnancy: Smoking prevalence, maternal characteristics, and pregnancy outcomes. Nicotine Tob Res 2004;6:125–140.
[14] 
Grygalewicz J.: SIDS: ryzyko jeszcze istnieje. Pediatria po Dyplomie 2004;8:10–15.
[15] 
Alm B., Wennergren G., Lagerkrantz H.: SIDS diagnosis should not be put to bed. Acta Peadiatrica 2008;97:695–696.
[16] 
Byard R.W.: Sudden Infant Death Syndrome – a ‘diagnosis’ in search of a disease. J Clin Forensic Med 1995;2:121–128.
[17] 
Gingras J.L.: Effects of maternal cigarette smoking and cocaine use in pregnancy on fetal response to vibroacoustic stimulation and habituation. Acta Paediatr 2004;93:1479–85.
[18] 
Horne R.S., Parslow P.M., Ferens D. et al.: Arousal responses and risk factors for sudden infant death syndrome. Sleep Med 2002;3: S61–65.
[19] 
Kahn A., Groswasser J., Franco P. et al.: Sudden infant deaths: arousal is a survival mechanism. Sleep Med 2002;3: S11–14.
[20] 
Mathews T.J., Menacker F., MacDorman M.F.: Infant mortality statistics from the 2002 period: linked birth/infant death data set. Natl Vital Stat Rep 2004;53:1–29.
[21] 
McKenna J.J., McDade T.: Why babies should never sleep alone: a review of the co-sleeping controversy in relation to SIDS, bedsharing and breast feeding. Paediatr Respir Rev 2005;6:134–152.
[22] 
Mitchell E.A., Bajanowski T., Brinkmann B. et al.: Prone sleeping position increases the risk of SIDS in the day more than at night. Acta Paediatrica 2008;97:584–589.
[23] 
Mitchell E.A., Thompson J.M., Becroft D.M. et al.: Head covering and the risk for SIDS: findings from the New Zealand and German SIDS casecontrol studies. Pediatrics 2008;121:1478–1483.
[24] 
Paluszyńska D.A., Harris H.A., Thach B.T.: Influence of sleep position experience on ability of prone-sleeping infants to escape from asphyxiating microenvironments by changing head position. Pediatrics 2004;114:1634–1639.
[25] 
Smith G.C., White I.R.: Predicting the risk for sudden infant death syndrome from obstetric characteristics: a retrospective cohort study of 505.011 live births. Pediatrics 2006;117:60–66.
[26] 
Zakrzewski M., Wojtak J., Mazurkiewicz H. et al.: Wpływ zachowań zdrowotnych i praktyk pielęgnacyjnych uważanych za czynniki ryzyka zespołu nagłej śmierci niemowląt (Sudden Infant Death Syndrome – SIDS) na rozwój i zachorowalność dzieci w pierwszym roku życia. Obserwacje wstępne. Med Wieku Rozwoj 2005;9:763–771.
[27] 
Skrzypczak J.: Krwawienie we wczesnej ciąży. [w:] Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2002; 212–214.
[28] 
www.stat.gov.pl
[29] 
Kempiak J.: Ciąża wielopłodowa. [w:] Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2002; 259-260.
[30] 
Maindonald E.: Risk of SIDS. Nursing 2005;35:51–53.
[31] 
www.nichd.nih.gov/sids
[32] 
Carroll J.L., Siska E.S.: SIDS: Counseling parents to reduce the risk. Am Fam Physician 1998;57:1566–1572.
[33] 
Szajewska H.: Żywienie niemowląt: co nowego w 2008 roku? Standardy Medyczne 2009;6:57–61.
[34] 
www.sids.org/nprevent.htm
[35] 
Kralikova E., Bajerova J., Raslova N. et al.: Smoking and pregnancy: prevalence, knowledge, anthropometry, risk communication. Prague Med Rep 2005;106:195–200.
[36] 
Perz S., Kara-Perz H.: Dym tytoniowy jako czynnik ryzyka zespołu nagłej śmierci niemowlęcia (SIDS) – ocena wiedzy i postaw kobiet. Przegl Lek 2005;62:960–964.
[37] 
Wojculewicz J., Gordon-Sulik M., Wierzchowska J. et al.: Palenie papierosów w ciąży a poziom leptyny w krwi pępowinowej i parametry somatyczne noworodków. Przegl Lek 2005;62:1031–1033.
[38] 
Guala A., Guarino R., Campra D. et al.: Sleeping in the supine position in the ASL 11 region of Piemonte. Assessment of the efficacy of a promotional campaign. Pediatr Med Chir 2005;27:29–33.
[39] 
Kiechl-Kohlendorfer U., Moon R.Y.: Sudden infant death syndrome (SIDS) and child care centres (CCC). Acta Paediatrica 2008;97:844–845.
[40] 
Perz S.: Rola położnej środowiskowej i lekarza rodzinnego w profilaktyce zespołu nagłej śmierci niemowlęcia. Pielęgniarstwo Polskie 2005;1:181– 185.
Powrót
 

Most downloaded
Semiologiczna i psychiatryczna charakterystyka dzieci z psychogennymi napadami rzekomopadaczkowymi
Neurol Dziec 2018; 27, 55: 11-14
Autyzm dziecięcy – współczesne spojrzenie
Neurol Dziec 2010; 19, 38: 75-78
Obraz bólów głowy w literaturze pięknej i poezji na podstawie wybranych utworów
Neurol Dziec 2016; 25, 50: 9-17

Article tools
Export Citation
Format:

Scholar Google
Articles by:Perz S
 Articles by:Steinborn B
 Articles by:Staręga M
 Articles by:Kara-Perz H
PubMed
Articles by:Perz S
 Articles by:Steinborn B
 Articles by:Staręga M
 Articles by:Kara-Perz H

Copyright © 2017 by Polskie Towarzystwo Neurologów Dziecięcych