Symptomatologia boreliozy u dzieci i młodzieży leczonych w Klinice Neurologii Wieku Rozwojowego AM w Poznaniu
Symptomatology of borreliosis in children and adolescents admitted to the Chair and Department of Developmental Neurology Poznań University of Medical Sciences
Marcin Żarowski, Justyna Młodzikowska-Albrecht, Barbara Steinborn
Katedra i Klinika Neurologii Wieku Rozwojowego Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik: dr hab. med. B. Steinborn
Neurol Dziec 2006; 15, 30: 21-26
STRESZCZENIE
Cel: Ocena częstości występowania objawów klinicznych boreliozy u dzieci i młodzieży z terenu województwa wielkopolskiego, hospitalizowanych w oddziale neurologii dziecięcej. Materiał i metody: Analizie poddano grupę 24 pacjentów w wieku od 9 do 20 roku życia (średnia 14,3±2,8) z objawami neurologicznymi z województwa wielkopolskiego, hospitalizowanych w latach 2002– 2004 w Klinice Neurologii Wieku Rozwojowego Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. U wszystkich dzieci jednym z elementów diagnostyki było wykonanie testów immunoenzymatycznych (ELISA), oceniających stężenia przeciwciał przeciw antygenom krętków Borrelia sp. klasy IgM i IgG w surowicy krwi. Wyniki: Niespecyficzne objawy, takie jak: bóle głowy (45,8%), uczucie zmęczenia, osłabienia (33,3%), omdlenia (25%), bóle mięśniowo-stawowe (20,8%) były najczęściej obserwowaną manifestacją boreliozy. Nieco rzadziej chorzy zgłaszali zaburzenia pamięci, koncentracji uwagi (16,7%) oraz obniżenie nastroju (12,5%). Najczęstszym zespołem neurologicznym, występującym w badanej grupie, było obwodowe porażenie nerwu twarzowego (37,5%), w tym u czworga (16,7%) wystąpiło obustronne obwodowe porażenie nerwu twarzowego. U 15 pacjentów oznaczono stężenia przeciwciał klasy IgM i IgG przeciw antygenom krętków Borrelia sp. w płynie mózgowo-rdzeniowym (PMR). U dwóch pacjentów obserwowano znaczną pleocytozę w badaniu PMR, bez objawów zespołu oponowego. U wszystkich dzieci po zastosowaniu dożylnej antybiotykoterapii, a w przypadkach obwodowego porażenia nerwu twarzowego, także zabiegów fi- zjoterapeutycznych, objawy kliniczne ustąpiły, co korelowało ze zmniejszaniem się mian przeciwciał przeciw antygenom krętków Borrelia sp. w surowicy krwi i PMR. Omówienie i wnioski: Najczęstszą manifestacją boreliozy w badanej grupie były niespecyficzne objawy ogólnoustrojowe, takie jak: bóle głowy, męczliwość, osłabienie. Natomiast najczęstszym zespołem neurologicznym w przebiegu boreliozy było obwodowe porażenie nerwu twarzowego, szczególnie obustronna jego postać. Częste występowanie boreliozy w populacji dzieci województwa wielkopolskiego, związane jest z małą świadomością społeczeństwa dotyczącą zapobiegania ukąszeniom przez kleszcze podczas przebywania na obszarach będących, siedliskiem tych pajęczaków.
Słowa kluczowe: borelioza, neuroborelioza, symptomatologia neuroboreliozy u dzieci
ABSTRACT
Purpose: Evaluation of different clinical symptoms frequency in patients with borreliosis admitted to the Chair and Department of Developmental Neurology from the Wielkopolska region. Material and methods: 24 children with neurological symptoms from the Wielkopolska region were admitted to the Chair and Department of Developmental Neurology in 2002–2004. Borreliosis was con- firmed by serologic examination in all children. We investigated the presence of IgM class and IgG class specific antibodies in the sera (detected by immunoenzymatic methods [ELISA]). Results: The most frequent complaints were unspecified systemic symptoms such as headaches (45.8%), weakness and fatique (33.3%), fainting (25%), muscle and articulation pains (20.8%). Several children complained of mood depression and concentration trouble. The most frequent neurological symptom of borreliosis in children, confirmed by serologic examination, was peripheral facial nerve palsy (PFP) (37.5%). Among all the children with borreliosis, 4 (16.7%) demonstrated bilateral PFP. In fifteen patients, levels of IgM and IgG antibodies were assayed in cerebrospinal fluid (CSF). Two patients demonstrated significant pleocytosis in CSF test (without the meningeal symptoms). All children were administered antibiotic intravenously. In the cases of PFP physiotherapeutic procedures were applied. The clinical state of children started to improve after the treatment, which correlated with decrease of levels of specific antibodies in the sera and CSF. Conclusions: The most frequent manifestation of borreliosis in children were unspecified systemic symptoms such as headaches, weakness and fatique. However, the most frequent neurological symptom of borreliosis in children was unilateral and bilateral PFP. The frequent occurrence of borreliosis in the population of children from Wielkopolska region is possibly correlated with unsatisfactory social consciousness in relation to the prevention of tick bites, the lack of repellents and protective clothes application during walks in forests where these Arachnoideae live.
Key words: borreliosis, neuroborreliosis, symptomatology of neuroborreliosis in children
Scholar Google
PubMed