Urazy głowy u dzieci w wieku
przedszkolnym i szkolnym – ich przyczyny,
diagnostyka i uwarunkowania społeczne
Head traumas in preschool and school children
– their reasons, diagnostics and social conditions
Elżbieta Marszał, Ewa Emich-Widera, Anna Szczygieł, Magdalena Garbacz
Klinika Pediatrii i Neurologii Wieku Rozwojowego Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach
Neurol Dziec 2004; 13, 26: 37-42
STRESZCZENIE
Cel. Wyłonienie najczęstszych przyczyn urazów głowy, czynników ryzyka wystąpienia zmian w TK
oraz uwarunkowań społecznych. Materiał i metoda. Cała badana grupa składała się z 356 dzieci
(w tym 225 chłopców i 131 dziewczynek) hospitalizowanych z powodu urazu głowy w naszej klinice.
W zależności od charakterystycznego dla wieku zachowania wydzielono 4 podgrupy. W analizie
uwzględniono: przyczynę urazu, dolegliwości zgłaszane po urazie, badanie neurologiczne, TK
oraz niektóre czynniki społeczno-ekonomiczne (wielodzietność, aktywność zawodowa rodziców).
Uzyskane dane poddano analizie metodą regresji logistycznej. Wyniki. W większości przypadków
odnotowywano urazy lekkie (GCS > 13). Najczęstszą przyczyną u młodszych dzieci był upadek
(36–55%), powyżej 14 roku życia do urazu dochodziło głównie w wyniku pobicia (28,6%). Główne
objawy zgłaszane po urazie to: bóle głowy, utrata przytomności oraz nudności i wymioty. U prawie
połowy dzieci (42–45%) poniżej 7 roku życia stwierdzano w badaniu TK zmiany pourazowe. Analiza
logistyczna wykazała istotny związek pomiędzy utratą przytomności a obecnością patologii w
TK (OR 1,59). Jest charakterystyczne, że jedna trzecia dzieci pochodziła z rodzin wielodzietnych,
w których rodzice byli bezrobotni. Wnioski. Przyczyna urazu zależna jest od wieku; w młodszych
grupach wiekowych są to upadki, a powyżej 14 roku życia przeważają pobicia. Chłopcy są bardziej
narażeni niż dziewczynki. Ze względu na względnie dużą częstość występowania patologii w obrazie
TK badanie to u dzieci w wieku 3–5 lat powinno być częściej zlecane niż w innych grupach
wiekowych. Szukanie korelacji między występowaniem urazów a ich przyczyną czy statusem socjoekonomicznym
rodziny jest trudne i wymaga szeroko zakrojonych badań populacyjnych.
Słowa kluczowe: urazy
głowy, dzieci, młodzież,
przyczyny, diagnostyka,
uwarunkowania
społeczne
ABSTRACT
The aim. State risk factors of children’s head injury, existence of clinical risk factors of CT abnormalities
and social conditions. Material and method. Analyzed group consists of 356 children aged
from 3 to 18 years, who were hospitalized in our department after head injuries. Based on characteristic
of age behaviour the whole group was divided into four smaller subgroups. We analysed
the cause of injury, postcontusion symptoms, neurological examination, CT and selected socioeconomic
conditions as the number of siblings in household and parental employment status. Result.
Most of the analyzed population suffered from minor head injury (GCS > 13). Principal reason of injuries
in younger children were falls (36–55%). Above 14 years fi ght related injuries were most frequently
stated (28.6%). Main clinical symptoms were: headache, nausea, vomiting and loss of consciousness.
In almost half of children (42–45%) under 7 years CT showed abnormalities. Logistic
regression analysis proved a signifi cant relation between the loss of consciousness and the presence
of abnormality in CT scans (OR 1.59). Itis very characteristic that one third of the children derived
from crowded family with unemployed parents. Conclusions. The main reason of head trauma
depends on the age: in the youngest there are falls, above 14 years – fi ght related injuries. Boys
are more exposed than girls. CT pathologies are more probable in the youngest and that is why one
should recommend examinations in 3–5-year olds more often than in other age groups. Generally,
looking for correlations between head traumas, their causes and socioeconomic status is very diffi
cult and requires a large population-based study.
Key words: head traumas,
children, teenagers,
reasons, diagnostics,
social conditions
Scholar Google
PubMed